1.Nαυπηγεία Σκαραμαγκά : Άμεση άρση της απαγόρευσης κατασκευήςπολεμικών πλοίων για λογαριασμό τρίτων χωρών.
Αναστολή της 15 ετούς ποινής που έχει επιβληθεί από την Ε.Ε. ώστε να λειτουργήσει και το εμπορικό τμήμα των ναυπηγείων. Λόγω εξαιρετικών συνθηκών (μεγάλης οικονομικής κρίσης) και λόγω της ανάγκης λειτουργίας της μεγάλης δεξαμενής (μοναδική στη Μεσόγειο για τέτοιου μεγέθους πλοία) για την εξυπηρέτηση πλοίων που θα φέρουν δουλειές σε όλη την ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία της χώρας, θα γίνουν παρεμβάσεις από όλους τους φορείς (εργαζομένων, εργοδοτικούς, επιμελητήρια, κόμματα κ.α.) σε όλους τους αρμοδίους και στην Ε.Ε. και το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο για την επιτυχή έκβαση της απαίτησης αυτής.
2.Ναυπηγεία Ελευσίνας /Σύρου
Άμεση διασφάλιση απρόσκοπτης λειτουργίας ναυπηγείων και διατήρηση / εξασφάλιση των θέσεων εργασίας. Παρέμβαση των αρμοδίων κρατικών φορέων συμπεριλαμβανομένης και της επιτροπής αποκρατικοποιήσεων, ώστε να ξεκαθαριστεί η δυνατότητα του όποιου ιδιοκτησιακού καθεστώτος να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.
Άμεσα μέτρα στήριξης της λειτουργίας των 2 αυτών ναυπηγείων, με πρώτο την καταβολή σε αυτά από το κράτος των όποιων οφειλών εκκρεμούν.
3.Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος. Και ενίσχυση ναυπηγείων και ναυπηγοεπισκευαστικών επιχειρήσεων για αναπτυξιακές δράσεις
Απαιτούνται θεσμικές παρεμβάσεις, αλλά και άμεση και κατά προτεραιότητα στήριξη καινοτόμων και αναπτυξιακών πρωτοβουλιών από επιχειρήσεις και κοινοπραξίες, με χρήση κονδυλίων του ΕΣΠΑ και άλλων αναπτυξιακών εργαλείων καθώς και συνεργασιών με περιφέρειες και ΟΤΑ. Θα πρέπει και το τελευταίο ευρώ από ΕΣΠΑ να πάει σε αναπτυξιακές δράσεις με μεγάλη Ελληνική προστιθέμενη αξία και σε έργα που έχουν πολλαπλασιαστικές προοπτικές και όχι μόνο σε δρόμους και στήριξη τραπεζών όπως μεθοδεύεται. Και ασφαλώς να συμπεριληφθεί στο ΕΣΠΑ και ο παραγωγικός και συναλλαγματοφόρος κλάδος της ναυπήγησης και ναυπηγοεπισκευής που μέχρι σήμερα απουσιάζει. Στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να υιοθετηθεί και υποστηριχτεί το αναπτυξιακό πλάνο με τις ενδεικτικές δράσεις που περιγράφεται στα επόμενα.
Οι προτάσεις που αφορούν θεσμικές παρεμβάσεις περιλαμβάνονται στο Πρώτο Μέρος των προτάσεών παρακάτω, ενώ οι προτάσεις που αφορούν ιδιαίτερα την ενίσχυση των επιχειρήσεων για αναπτυξιακές δράσεις, συνοψίζονται στο Δεύτερο Μέρος (αναπτυξιακές παρεμβάσεις).
Α. Μέρος (Θεσμικές Παρεμβάσεις)
Οριοθέτηση της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης ως ιδιαίτερη «Βιομηχανική Περιοχή», εντός των ορίων της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, στο τμήμα που περικλείεται μεταξύ των καρνάγιων και της ναυπηγοεπισκευαστικής βάσης που σήμερα εκμισθώνεται σε μεγάλο αριθμό ναυπηγοεπισκευαστών διαφόρων ειδικοτήτων, ενώ θα πρέπει στην ΝΑΖΩ να συμπεριληφθούν περιοχές που παραδοσιακά αποτελούσαν ζωτικό χώρο για την ελληνική ναυπηγοεπισκευή, όπως η περιοχή του Νέου Μόλου Δραπετσώνας,ο μόλος της ΔΕΗ και η Κυνόσουρα.
Κύριος στόχος αυτής της οριοθέτησης είναι η ανάπτυξη κατάλληλων υποδομών εξυπηρέτησης εμπορικών κυρίως πλοίων, έτσι ώστε η περιοχή να αποτελέσει οργανωμένη ναυπηγοεπισκευαστική περιοχή, με σύγχρονες υποδομές και δυνατότητες δεξαμενισμού εμπορικών πλοίων. Παράλληλα, θα δοθεί η δυνατότητα προσέλκυσης επιχειρηματιών και φορέων της ευρύτερης ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας που σήμερα στερούνται ικανού ζωτικού χώρου για την οργάνωση και εγκατάστασή τους.
Στον φορέα διαχείρισης και λειτουργίας της ΝΑΖΩ θα πρέπει να συμμετέχουν τόσο η ΝΑΥΣΟΛΠ, όσο και η Ομοσπονδία ναυπηγοεπισκευαστικών επιχειρήσεων και η τοπική Αυτοδιοίκηση. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η αναγκαιότητα ενίσχυσης των υποδομών της Ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης Περάματος. Η ανάπτυξη οργανωμένης ΝΑΖΩ και η εφαρμογή κρατικών ενισχύσεων μπορεί να αποβούν καθοριστικά μέτρα για την χρηματοδότηση και εγκατάσταση πλωτών δεξαμενών στην περιοχή.
Β. Μέρος
Β1. Αναπτυξιακές Παρεμβάσεις και Ενισχύσεις
Το θέμα της ενίσχυσης των ναυπηγοεπισκευαστικών επιχειρήσεων είναι για χρόνια ζητούμενο, αφού ο κλάδος δεν αποτελεί επιλέξιμη δραστηριότητα για επιχορήγηση, σύμφωνα με την Ε.Ε, αλλά και το κανονιστικό πλαίσιο υλοποίησης του ΕΣΠΑ, το οποίο ρητά εξαιρούσε την ναυπηγοεπισκευή μέχρι σήμερα.Για τους λόγους αυτούς, στο παρελθόν στάθηκε αδύνατη η εφαρμογή των αναπτυξιακών κινήτρων στον κλάδο.
Η Ε.Ε. αναγνωρίζοντας την ιδιαιτερότητα των συνθηκών και την ανάγκη στήριξης αυτού του παραγωγικού κλάδου σε Ευρωπαϊκό επίπεδο άλλαξε τον κανονισμό όσον αφορά τις κρατικές επιδοτήσεις στην ναυπηγική βιομηχανία και από 1/1/2012 και τις επιτρέπει για 2 χρόνια (31/12/2013) για εφαρμογές που αφορούν την καινοτομία και την κατασκευή πλωτών και κινητών υπεράκτιων κατασκευών όπου αποσαφηνίζεται η χρήση τους για εκμετάλλευση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Στα πλαίσια αυτά και εκμεταλλευόμενοι την θετική αυτή αλλαγή,το βασικό σκεπτικό των προτάσεων αφορά την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και αποδοτικότερη ενίσχυση των επιχειρήσεων της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος και των ναυπηγείων, στα πλαίσια ενός αναπτυξιακού πλάνου που θα έχει σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη για τον κλάδο και την Ελληνική Οικονομία.
Και μιας και το βασικό πρόβλημα – συνέπεια της κρίσης που και την ανατροφοδοτεί (επιβαρύνοντας όλους τους οικονομικούς δείκτες) και δημιουργεί ένα εν δυνάμει εκρηκτικό μίγμα με απρόβλεπτες συνέπειες, είναι η ανεργία, οι όποιες δράσεις και λύσεις που προτείνονται έχουν κύρια συνιστώσα και την άμεση και την μακροχρόνια αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Ένα αναπτυξιακό πλάνο στηρίζεται σε μια ομάδα δράσεων που να έχουν πολύ αναπτυγμένα τα χαρακτηριστικά : Καινοτομία, Προοπτική (αγορά), Προστιθέμενη αξία (δημιουργία και διατήρηση θέσεων εργασίας). Όταν αυτές συνδέονται και με οικολογία / προστασία του περιβάλλοντος / πράσινη ανάπτυξη, με κοινωνικά αγαθά και από την στιγμή που θα αξιοποιήσουμε καλές πρακτικές που έχουν αναπτυχθεί στην Ελλάδα και έχουν διεθνή αναγνώριση και βραβεύσεις, δημιουργούν ένα αναπτυξιακό πλάνο με τεράστιες δυνατότητες όχι μόνο για την επιβίωση και την ανάκαμψη του κλάδου αλλά και για σημαντικά οφέλη της Εθνικής οικονομίας.
Με βάση τα παραπάνω και μετά από πολύ δουλειά και κατάλληλες διεργασίες μεταξύ εργοδοτών, εργαζομένων, πανεπιστημιακών φορέων, κοινωνικών συνδικαλιστικών και επαγγελματικών φορέων (όπως όλα τα επιμελητήρια) και πολλών άλλων, δημιουργείται από κοινού ένα αναπτυξιακό σχέδιο για την δραστηριοποίηση των ναυπηγείων και της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας και σε τέτοιους κλάδους.
Επιγραμματικά το πλάνο περιλαμβάνει μια σειρά από δραστηριότητες που είναι άμεσες και μπορούν να δώσουν δουλειά στον χώρο, καλύπτουν άμεσες ανάγκες σε διάφορους τομείς προτεραιότητας (ενέργεια, νερό, σκουπίδια, μεταφορές), ενώ ταυτόχρονα έχουν αναπτυξιακή διάσταση, είναι καινοτόμες και ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο και έχουν τεράστια προοπτική για το άμεσο μέλλον. Περιλαμβάνουν και αξιοποίηση καλών πρακτικών που έχουν αναπτυχθεί στο Κοινοτικό πλαίσιο στήριξης για την Ελλάδα, και αξιοποίηση διεθνώς βραβευμένων Ελληνικών τεχνολογικών καινοτομιών και είναι σε απόλυτη ταύτιση με τις απόψεις των αρμοδίων επιτροπών της Ε.Ε. και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί ανταγωνιστικότητας μέσω αριστείας και καινοτομίας και περί στροφής σε νέους κλάδους απασχόλησης(όπως καινοτόμα ενεργειακά και οικολογικά συστήματα). Απαιτείται η χρησιμοποίηση του ΕΣΠΑ και όποιων άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων υπάρχουν για :
-Ανάληψη και χρηματοδότηση των διαφόρων αυτών δράσεων με μορφή έργων - project – από κοινοπρακτικά σχήματα (σε μορφήcluster ή κοινοπραξίας) αποτελούμενα από μικρό αριθμό επιχειρήσεων. Η διαμόρφωση πρωτότυπου ανά περίπτωση θα είναι επιλέξιμη δαπάνη.
Οι δράσεις / έργαπου προτείνονται είναι ενδεικτικά και όχι εξαντλητικά η εξής:
oΗ κατασκευή πλωτών Οικολογικών συστημάτων Αφαλάτωσης με χρήση ανεμογεννητριών για παραγωγή αφαλατωμένου νερού (δημιουργώντας βιομηχανικού μεγέθους λύσεις για αντιμετώπιση της λειψυδρίας σε νησιά και άνυδρες περιοχές παρέχοντας φτηνό πόσιμο νερό και επομένως ανοίγοντας μια τεράστια αγορά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αξιοποιεί διεθνώς βραβευμένη Ελληνική καινοτόμο πράσινη τεχνολογία, ενώ η Ελληνική προστιθέμενη αξία αυτών των συστημάτων ξεπερνά το 75%)
oΗ κατασκευή συστημάτων πλωτών ανεμογεννητριών για την παραγωγή ενέργειας που χρησιμοποιείται σε εργασίες επί πλοίων (Ανοίγει την αγορά για κατασκευή πλωτών ανεμογεννητριών στην Ελλάδα, τομέας που με βάση όλες τις μελέτες θα έχει τεράστια ανάπτυξη διεθνώς τα επόμενα χρόνια. Είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα Ελληνοποίησης παραγωγής που σχετίζεται με πράσινη ανάπτυξη, καινοτομία και εξωστρέφεια).
oΚατασκευή πλωτών μέσων συλλογής διαχείρισης επεξεργασίας και αξιοποίησης αστικών απορριμμάτων από μικρά νησιά. (Αντιμετωπίζει με καινοτόμο οικονομικό και παραγωγικό τρόπο το τεράστιο και πολύ δύσκολο πρόβλημα της διαχείρισης αποβλήτων στα πολλά μικρά νησιά της πατρίδας μας και όχι μόνο)
oΚατασκευή συστημάτων ιχθυοκαλλιεργειών ανοικτής θαλάσσης που βασίζονται και περιλαμβάνουν πλωτές αυτόνομες ενεργειακά πλατφόρμες (Αντιμετωπίζοντας το τεράστιο και αυξανόμενο Ελληνικό και παγκόσμιο πρόβλημα της χωροθέτησης νέων μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας, προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον. Αφορά τον πρωτογενή τομέα με την μεγαλύτερη ανάπτυξη στον κόσμο, με αυξανόμενη ζήτηση και προσφορά που δεν μπορεί να καλύψει την ζήτηση με κλασσικούς τρόπους. Και αφορά ένα κλάδο στον οποίο η Ελλάδα έχει πολύ σημαντική θέση στην Ευρωπαϊκή αγορά και τον κλάδο που αφορά το 12% των συνολικών εξαγωγών του πρωτογενούς τομέα της χώρας και κατέχει την πρώτη θέση στις εξαγωγές Ελληνικών αγροτικών προϊόντων ξεπερνώντας και το ελαιόλαδο)
oΑνάπτυξη και εφαρμογή τεχνολογιών που αφορούν μείωση αερίων ρύπων από πλοία.
oΚατασκευή νέου τύπου τουριστικών σκαφών αλουμινίου που μπορεί να χρησιμοποιούν και ΑΠΕ για τις ανάγκες τους (αξιοποιώντας το ότι η Ελλάδα παράγει αλουμίνιο και επομένως με συνέργιες με τον αντίστοιχο βιομηχανικό κλάδο δημιουργείται επιπλέον προστιθέμενη αξία σε ένα Ελληνικό προϊόν και δημιουργείται ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα)
oΚατασκευή πλωτών συστημάτων τουριστικού ενδιαφέροντος που μπορούν να αποτελέσουν σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος σε νησιά ή παραθαλάσσιες περιοχές της χώρας. Μπορεί να είναι τύπου «Πλωτών Νησιών» που φιλοξενούν συγκεκριμένες δράσεις συμπληρωματικές με τις τοπικές δραστηριότητες. Π.χ. καταδυτικές και ναυταθλητικές δράσεις κ.α.
Β2. Παρεμβάσεις και Ενισχύσεις σε πιο παραδοσιακές κατασκευές
Θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν δράσεις που αφορούν πιο παραδοσιακές κατασκευές όπως :
oΚίνητρα για την αντικατάσταση ακτοπλοϊκών πλοίων με νέας τεχνολογίας σκάφη κατάλληλα για τα νησιά μας και κατασκευασμένα σε Ελληνικά ναυπηγεία
oΚατασκευή αμφίδρομων ferryboats, ανοικτού και κλειστού τύπου
oΚατασκευή μικρών ακτοπλοϊκών πλοίων προοριζόμενα για κάλυψη άγονων γραμμών
oΚατασκευή μικρών πλοίων απορρύπανσης λιμένων
oΚατασκευή κοινοπρακτικού διαλυτηρίου Πλοίων
oΗ απόκτηση και λειτουργία πλωτής δεξαμενής
Η προτεινόμενη δέσμη μέτρων δεν είναι εξαντλητική. Αποτελεί ένα πρώτο βήμα ουσιαστικής ενίσχυσης των δραστηριοτήτων της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας, η οποία απουσιάζει επί σειρά ετών.
Β3. Επίσης είναι αναγκαία:
-Η εκπαίδευση στελεχών για την ναυπηγοεπισκευή με αντίστοιχη επαγγελματική πιστοποίηση . Συμπληρωματικό και αναγκαίο μέτρο για την ανάπτυξη κάθε βιομηχανίας είναι η διαρκής εκπαίδευση των στελεχών σε επίπεδο τεχνιτών κάθε ειδικότητας. Σε αντίθετη περίπτωση, ο κλάδος απαξιώνεται λόγω έλλειψης έμπειρων τεχνητών.
-Η στήριξη των μεγάλων ναυπηγείων και των επιχειρήσεων της ΝΕΖ για την διατήρηση θέσεων εργασίας, με επιχορήγηση της εργασίας και γενικότερα των εξόδων.
-Η στήριξη μέσω εξειδικευμένων προγραμμάτων που θα απευθύνονται μόνο στις επιχειρήσεις της ΝΕΖ, με επιλέξιμες δαπάνες την αγορά μηχανημάτων, γηπέδων ή κτιριακών εγκαταστάσεων, την αγορά μηχανολογικού εξοπλισμού, τον εξοπλισμό με σύγχρονα συστήματα αυτοματισμών και ηλεκτρονικών υπολογιστών, κ.ά., άυλες ενέργειες, όπως μελέτες αγοράς, μελέτες διείσδυσης σε αγορές του εξωτερικού, κ.ά.
B4.Άμεση διάθεση του ποσού των 100.000.000 ευρώ για την ενίσχυση τωνεπιχειρήσεων του κλάδου όπως έχει δεσμευτεί πρόσφατα το υπουργείο Ανάπτυξης.
*Το ψήφισμα, όπως διαμορφώθηκε μετά τις ομιλίες των εισηγητών και τις τοποθετήσεις των παρευρισκομένων, των εκπροσώπων κομμάτων και φορέων, στην ημερίδα που από κοινού πραγματοποίησαν τα, Βιοτεχνικό και Επαγγελματικό ,Επιμελητήρια Πειραιά, στις 10 Μαρτίου 2012, θα αποσταλεί σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και Υπουργεία και θα προωθηθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.