ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ
Η κα Αρετή Σκαφιδάκη , γραμματέας ΟΕΥ Α΄ της Β8 Διεύθυνσης του Υπουργείου Εξωτερικών
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΑΠΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΕΞΑΠΑΤΗΣΗΣ
Στην Κίνα δεν εφαρμόζονται, ακόμη, υψηλά πρότυπα ασφάλειας και ποιότητας, ενώ παραμένει, σε μεγάλο βαθμό, χώρα φθηνής, μαζικής παραγωγής, μη καινοτόμων προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία.
Το γεγονός, επίσης, ότι η επιχειρηματική κουλτούρα δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη και ακόμη επικρατεί η λογική του εύκολου, γρήγορου και με κάθε τίμημα (ακόμη και για την ασφάλεια και την υγεία των καταναλωτών) κέρδους, δημιουργεί επιπρόσθετο βάρος για τους υποψήφιους αγοραστές, οι οποίοι αν δεν διενεργήσουν σοβαρό έλεγχο των υποψηφίων συνεργατών τους διατρέχουν κίνδυνο να εξαπατηθούν ή να μην μείνουν ικανοποιημένοι από την προμήθεια των προϊόντων. Οι τελικές δαπάνες του αγοραστή μπορεί να είναι πολλαπλές από αυτές που θα διέθετε αν αγόραζε το προϊόν από έναν άλλο προμηθευτή, σε υψηλότερη μεν τιμή, αλλά σε καλύτερη ποιότητα και με μεγαλύτερη φερεγγυότητα και αξιοπιστία.
Λαμβάνοντας, επίσης, υπόψη, ότι η δικαστική διεκδίκηση αποζημίωσης ή επιστροφής του τιμήματος στην Κίνα μπορεί να είναι χρονοβόρα, περίπλοκη και με αμφίβολη έκβαση, είναι προτιμότερο ο υποψήφιος αγοραστής να προφυλαχθεί εκ των προτέρων από κινδύνους που μπορούν να προβλεφθούν και να εκτιμηθούν βάσει της κοινής λογικής και της εμπορικής πρακτικής και εμπειρίας.
Τα βασικά μέτρα προφύλαξης του υποψήφιου αγοραστή είναι:
- προέλεγχος της εταιρείας: ο αγοραστής πρέπει να ζητά από τον προμηθευτή αντίγραφο της άδειας λειτουργίας του, αντίγραφο της άδειας εισαγωγών - εξαγωγών καθώς και αντίγραφο εγγράφου φορτωτικής, που να έχει εκδώσει για λογαριασμό κάποιου άλλου ξένου αγοραστή.
Σε περίπτωση που ο προμηθευτής δεν διαθέτει άδεια εισαγωγών-εξαγωγών αλλά συνεργάζεται με εξουσιοδοτημένο εξαγωγέα, που αναλαμβάνει για λογαριασμό του τις εξαγωγές των προϊόντων του, θα πρέπει να προσκομιστεί η άδεια εισαγωγών-εξαγωγών της εταιρείας αυτής.
Από το έγγραφο της άδειας λειτουργίας, προκύπτει, επίσης, εάν ο προμηθευτής είναι νόμιμα εξουσιοδοτημένος όχι μόνο να πωλεί, αλλά και να παράγει τα συγκεκριμένα προϊόντα.
Επισημαίνεται ότι, κατά κανόνα, οι σοβαρές εταιρείες κατά κανόνα δέχονται πρόθυμα να προσκομίσουν τα παραπάνω πιστοποιητικά σε αγοραστές που τους ενδιαφέρουν. Εάν λοιπόν ο προμηθευτής αρνηθεί να παράσχει κάποιο από τα ζητούμενα εχέγγυα, η προοπτική συνεργασίας μαζί του θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με επιφυλακτικότητα.
Το Γραφείο Ο.Ε.Υ. Πεκίνου αναλαμβάνει τον προέλεγχο εταιρειών αλλά είναι απαραίτητο η ελληνική εταιρεία να μας προσκομίσει την κινεζική επωνυμία και τα πλήρη στοιχεία της εταιρείας με την οποία ενδιαφέρεται να συνεργαστεί.
- έγγραφη σύμβαση, όπου πρέπει να προσδιορίζονται σαφώς οι όροι πληρωμής, οι ποιοτικές προδιαγραφές του προϊόντος και ο χρόνος και όροι παράδοσης των εμπορευμάτων, και να διευκρινίζεται σαφώς ποια πλευρά έχει την αρμοδιότητα εκτελωνισμού των εμπορευμάτων.
H σύμβαση είναι χρήσιμη και σε περίπτωση δικαστικής προσφυγής του αγοραστή για την επίλυση της διαφοράς, καθώς αποτελεί αποδεικτικό στοιχείο για την κακοπιστία του πωλητή/προμηθευτή, που προκύπτει από τη μη εκτέλεσή της.
Επίσης, στη σύμβαση μπορεί να περιληφθεί ρήτρα που καθορίζει το ύψος της αποζημίωσης σε περίπτωση αθέτησης ενός από τους συστατικούς της όρους, καθώς και ρήτρα διαιτησίας. Συνήθης ρήτρα διαιτησίας είναι η πρόβλεψη ότι, σε περίπτωση διαφοράς οποιοδήποτε από τα δύο μέρη μπορεί να προσφύγει στην Κινεζική Επιτροπή Διεθνής οικονομικής και Εμπορικής Διαιτησίας (China International Economic and Trade Arbitration Commission-CIETAC). Περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοπο www.cietac.org.cn.
Σημειώνεται ότι, τα αποτελέσματα της διαιτησίας είναι εξώδικα και όχι νομικά υποχρεωτικά για τα μέρη, μπορούν, όμως, να αποτελέσουν βάση για περαιτέρω δικαστικές ενέργειες.
Το πολυμερές συμβόλαιο
Εάν ο πωλητής, ο παραγωγός και ο εξαγωγέας των εμπορευμάτων αποτελούν διαφορετικά μέρη, τότε η σύμβαση θα πρέπει να καθορίζει επακριβώς ποιο συμβαλλόμενο μέρος είναι επιφορτισμένο με ποια αρμοδιότητα και ποια θα είναι η αμοιβή που αντιστοιχεί στον καθένα, με βάση την παραπάνω διάκριση αρμοδιοτήτων
Μια τέτοια πολυμερής συμφωνία ενέχει τον κίνδυνο ότι, σε περίπτωση διαμάχης δεν είναι σαφές σε ποιο συμβαλλόμενο μέρος καταλογίζεται η υπαιτιότητα.
- ρητή πρόβλεψη τρόπου πληρωμής που εξυπηρετεί τα συμφέροντα τόσο του αγοραστή όσο και του πωλητή. Αν ο πωλητής επιμένει υπερβολικά στην προκαταβολή όλου ή του μεγαλύτερου τμήματος του τιμήματος, είναι προτιμότερο ο αγοραστής να αναζητήσει άλλο προμηθευτή
-επιστασία της παραγγελίας
Η στενή εποπτεία της συναλλαγής, σε όλη τη διάρκειά της, είναι καθοριστική για την εξασφάλιση της επιτυχίας της αγοράς.
Συνίσταται η αποφυγή εξόφλησης όλου του οφειλόμενου ποσού, εάν το εμπόρευμα της παραγγελίας δεν περάσει από επιθεώρηση από ένα έμπιστο τρίτο πρόσωπο και, αμέσως μετά, σφραγιστεί σε εμπορευματοκιβώτιο (κοντέινερ) και, περιέλθει αυτόματα στον έλεγχο ενός αξιόπιστου ναυτιλιακού πράκτορα, έχοντας ξεφύγει πλέον από τον έλεγχο του προμηθευτή (ώστε να μην μπορεί να στείλει διάφορο σε είδος και ποιότητα εμπόρευμα).
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ
Ο ασφαλέστερος τρόπος να εξασφαλιστείτε από το ενδεχόμενο εξαπάτησης είναι να αναζητάτε τους συνεργάτες σας μέσω αξιόπιστων οδών, όπως συμμετοχές σε διεθνείς εκθέσεις, επιχειρηματικές/επιμελητηριακές αποστολές, αίτημά σας στην Πρεσβεία της Κίνας στην Ελλάδα ή το Ελληνοκινεζικό Επιμελητήριο κ.λ.π.
Ο πιο επισφαλής τρόπος είναι μέσω διαδικτύου και ιστότοπων ηλεκτρονικού εμπορίου (όπως alibaba.com, made-in-china.com, taoba.com, κ.α.).
Σε αρκετές περιπτώσεις, ο εμφανιζόμενος ως πωλητής/προμηθευτής/παραγωγός/κατασκευαστής είναι στην πραγματικότητα κάποιος ιδιώτης, που δημοσιεύει αγγελίες στον ιστότοπο ηλεκτρονικού εμπορίου ως εταιρεία (κάνοντας παραπομπή σε μια απλή ιστοσελίδα που μπορεί οποιοσδήποτε να κατασκευάσει με τα στοιχεία της υποτιθέμενης εταιρείας και μια στερεότυπη-άσχετη στις περισσότερες περιπτώσεις- φωτογραφία των εγκαταστάσεων της), με στόχο την παραπλάνηση υποψήφιων αγοραστών.
Οι ιστότοποι ηλεκτρονικού εμπορίου, δεν έχουν, στην πραγματικότητα, υποχρέωση για έλεγχο, έστω και τυπικό, των εταιρειών που καταχωρούν σε αυτούς αγγελίες, και για να αποτινάξουν κάθε ευθύνη, συνήθως δημοσιεύουν στη σελίδα υποδοχής στήλη με υποτυπώδεις συμβουλές και οδηγίες προς του υποψήφιους αγοραστές, εφιστώντας την προσοχή στο γεγονός ότι οι ηλεκτρονικές συναλλαγές δεν είναι απολύτως ασφαλείς και ο αγοραστής αναλαμβάνει την ευθύνη πιθανής εξαπάτησής του.
Επειδή το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι μια πρόσφατη μορφή εμπορίου (πώληση εξ αποστάσεως), δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί επαρκές νομικό πλαίσιο ρύθμισής του, ειδικά, μάλιστα σε χώρες όπως η Κίνα είναι υποτυπώδεις και, οπωσδήποτε, δεν οριοθετεί ευθύνες και επισείει ποινές.
Το πλεονέκτημα του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι οι γρήγορες και εύκολες συναλλαγές, σε (ύποπτα) χαμηλές τιμές, αλλά τα βασικά του μειονεκτήματα είναι ο μεγάλος βαθμός αναξιοπιστίας, έλλειψη διαφάνειας, υψηλός κίνδυνος εξαπάτησης και αδυναμία εξασφάλισης του αγοραστή σε περίπτωση πραγματικών ή νομικών ελαττωμάτων του εμπορεύματος, τα οποία δεν μπορεί να γνωρίζει καθώς δεν υπάρχει καν φυσική επαφή του με το προϊόν, ώστε να το εξετάσει.
Ο πιο αξιόπιστος ιστότοπος αναζήτησης προμηθευτών είναι ο China Commodity Net, τον οποίο διαχειρίζεται το Υπουργείο Εμπορίου Λ.Δ.Κ.: http://ccne.mofcom.gov.cn/qdc/.
Στον ιστότοπο αυτό καταχωρούνται οι κινεζικές εταιρείες της βάσης δεδομένων του Υπουργείου Εμπορίου, που περιλαμβάνει μόνο τις εταιρείες εκείνες που έχουν πραγματικά άδεια λειτουργίας και είναι νόμιμες.
Επιπροσθέτως, σχετικά αιτήματα μπορούν να αποστέλλονται και στον ιστότοπο του Υπουργείου Εμπορίου: http://english.mofcom.gov.cn/ (στη στήλη Letter to Mofcom), για παραπομπή σε σχετικό link.
Επίσης, ένα ακόμη αξιόπιστο θεσμό αναζήτησης, γενικά, προμηθευτών και συνεργατών στην Κίνα αποτελεί η Έκθεση της Καντόνας, εκπρόσωπός της στην Ελλάδα είναι το Ελληνοκινεζικό Επιμελητήριο (Οκτώβριος-Νοέμβριος 2010).
ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ
Κανένας τρόπος πληρωμής δεν είναι 100% ασφαλής στις διεθνείς συναλλαγές.
Ο πιο διαδεδομένος τρόπος πληρωμής, είναι η Ενέγγυα Πίστωση (L/C) και ειδικά η ανέκκλητη, καθώς με τον τρόπο αυτό ο αγοραστής εξασφαλίζει την παραλαβή των φορτωτικών εγγράφων και ο πωλητής την πληρωμή του, από τη στιγμή που η εκδότρια τράπεζα αποδεχτεί τα έγγραφα που ανταποκρίνονται στους όρους της ενέγγυας πίστωσης.
Φυσικά, ο αγοραστής δεν μπορεί να εξασφαλιστεί από τον κίνδυνο να μην εκτελεστεί τελικά η σύμβαση ή τα εμπορεύματα να είναι ελαττωματικά ή κατώτερης αξίας, ιδίως στην πώληση εξ αποστάσεως, όπου ο αγοραστής δεν έχει άμεση επαφή με το προϊόν ώστε να μπορεί να το εξετάσει.
Ο πιο παρακινδυνευμένος τρόπος πληρωμής είναι η προκαταβολή όλου του ποσού (T/T), πριν την παραλαβή του εμπορεύματος, καθώς δεν υπάρχει εγγύηση ότι:
α) ο αγοραστής θα παραλάβει όντως το εμπόρευμα που παρήγγειλε (είτε γιατί δεν θα σταλεί ποτέ είτε γιατί δεν θα υπάρχουν τα φορτωτικά έγγραφα μαζί του για τον εκτελωνισμό).
β) το εμπόρευμα θα είναι και το συμφωνηθέν, σε ποιότητα, ποσότητα και αξία.
Συνήθως, ο τρόπος αυτός προτιμάται για μικρής αξίας συναλλαγές και μεταφορές δια του αέρα ή ταχυμεταφορές, και είναι συμφερότερος για τον πωλητή γιατί γνωρίζει ότι θα πληρωθεί χωρίς περαιτέρω διατυπώσεις με την αποστολή (ή άφιξη στον αγοραστή) του εμπορεύματος.
Ο συμφερότερος τρόπος για τον αγοραστή είναι με D/P (πληρωμή με την παραλαβή των εγγράφων), που έχει λιγότερα τραπεζικά έξοδα από την ενέγγυα πίστωση και, βασικά, εγγυάται ότι ο πωλητής θα αποστείλει το εμπόρευμα.
Επειδή, όμως, αυτός ο τρόπος πληρωμής έχει περισσότερους κινδύνους για τον πωλητή, μια μέση λύση που μπορεί να εξασφαλίσει και τις δύο πλευρές είναι η προκαταβολή 30-50% του συνολικού ποσού και 50% με D/P.
Συνίσταται να παρακρατείται, πάντα, ένα τμήμα του συνολικού οφειλόμενου ποσού από τον αγοραστή, ώστε ο πωλητής να εξαναγκάζεται στη συμμόρφωση με τους όρους της πώλησης, και ιδίως στους χρόνους παράδοσης (που ειδικά, για εποχικά είδη, ή για προϊόντα που συνδέονται με συγκεκριμένες περιόδους τους έτους, π.χ. εορτές, είναι εξαιρετικά σημαντικός), και στη συμφωνημένη ποιότητα και ποσότητα του εμπορεύματος.
ΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣ
Στην πώληση εξ αποστάσεως μεγάλη σημασία έχει η επιστασία της παραγγελίας από αξιόπιστο ενδιάμεσο που ενεργεί εξ ονόματος και για λογαριασμό του αγοραστή.
Ο ενδιάμεσος μπορεί να διενεργήσει και ένα προέλεγχο για την ύπαρξη και λειτουργία της εταιρείας του πωλητή.
Σημαντικό είναι να καταρτιστεί μια σύμβαση μεταξύ αγοραστή και ενδιάμεσου, η οποία μπορεί να είναι σύμβαση έργου ή μεσιτείας, όπου θα ορίζονται οι υποχρεώσεις των δύο πλευρών και ο βαθμός ευθύνης του ενδιάμεσου σε περίπτωση που συστήσει στον αγοραστή μη αξιόπιστη εταιρεία ή διενεργήσει πλημμελή έλεγχό της.
Σε τελική ανάλυση, μπορεί η αμοιβή του ενδιάμεσου να επιβαρύνει το τελικό κόστος του προϊόντος για τον αγοραστή, από την άλλη πλευρά, όμως, ο ενδιάμεσος μπορεί να τον εξασφαλίσει από πολύ σοβαρούς κινδύνους (εξαπάτησης, ελαττωματικότητας των προϊόντων, αδυναμίας χρήσης των προϊόντων, σε περίπτωση που χρειάζονται τεχνική υποστήριξη και αυτή, τελικά, δεν δίνεται από τον πωλητή, κ.α.), οι οποίοι θα προκαλέσουν πολύ μεγαλύτερες οικονομικές απώλειες στον αγοραστή (ελαττωματικά προϊόντα που δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει, παρότι έχει ήδη καταβάλει το τίμημα, διαφυγόντα κέρδη, απώλεια εμπορικής φήμης κ.λ.π.).
ΕΞΑΠΑΤΗΣΗ ΜΕΣΩ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ (ON LINE FRAUD) ΣΤΗ Λ.Δ. ΚΙΝΑΣ
Το διαδίκτυο αποτελεί ένα πολύ διαδεδομένο μέσο εξαπάτησης ξένων επιχειρήσεων ή ιδιωτών στην Κίνα.
Ως Εξαπάτηση Μέσω Διαδικτύου (online fraud) θεωρείται κάθε τύπος απάτης που χρησιμοποιεί μία ή περισσότερες υπηρεσίες του διαδικτύου για να διενεργήσει απατηλές συναλλαγές πώλησης ή αγοράς, να παραπλανήσει υποψήφια θύματα προσφέροντας ψευδείς πληροφορίες και ανύπαρκτες υπηρεσίες ή να αποσπάσει ευαίσθητου περιεχομένου πληροφορίες για να χρησιμοποιηθούν προς όφελος τρίτων.
Οι χώροι όπου διαπράττεται η εξαπάτηση μέσω διαδικτύου είναι chat rooms, e-mails, message boards, auctions online ή ιστοσελίδες.
Οι πιο συχνές κατηγορίες εξαπάτησης μέσω διαδικτύου είναι:
1. Απατηλές συναλλαγές αγοράς ή πώλησης
Περιπτώσεις απατηλών συναλλαγών πώλησης ή αγοράς είναι:
-αγορές μέσω διαδικτύου, όπου τα προς πώληση προϊόντα έχουν πολύ χαμηλές τιμές. Συνήθως, απαιτείται η προκαταβολή όλου του ποσού ή ενός μέρους του για τη γρήγορη αποστολή της παραγγελίας. Όταν το θύμα καταβάλλει το ποσό είτε δεν λαμβάνει ποτέ τα παραγγελθέντα προϊόντα είτε παραλαμβάνει κατώτερης αξίας και ποιότητας από τα συμφωνηθέντα..
Ειδική περίπτωση επισφαλών ηλεκτρονικών αγορών αποτελούν τα καταστήματα ηλεκτρονικού εμπορίου (e-shops).
Πολλά e-shops στην Κίνα ανήκουν σε ιδιώτες, που αναζητούν ευκαιριακό κέρδος, και όχι σε οργανωμένες επιχειρήσεις.
Σύνηθες είναι, δε, το φαινόμενο να ζητούν τμηματικά διάφορα μικροποσά, χρησιμοποιώντας ως πρόφαση προβλήματα με το τελωνείο ή/και την εταιρεία ταχυμεταφορών, ή να πιέζουν τον πελάτη να καταβάλει επιπλέον χρήματα για να του δώσουν τις πληροφορίες αποστολής του προϊόντος ή τα συνοδευτικά έγγραφα που απαιτούνται για τον εκτελωνισμό του, ώστε να μπορέσει να το παραλάβει
Οι πιθανότητες να ανακτηθούν τα χρήματα που καταβλήθηκαν είναι, γενικά, μικρές.
Ένας πρακτικός και εύκολος τρόπος να ελεγχθεί εάν ένα e-shop διαπράττει απάτες είναι η έρευνα στο διαδίκτυο, και συγκεκριμένα στους ιστότοπους www.alibaba.com και www.fraudwatchers.org, όπου γίνονται καταγγελίες από ξένες εταιρείες που έχουν εξαπατηθεί από κινεζικές.
Χωρίς μια τέτοια «καταγγελία» να αποτελεί τεκμήριο ότι μια συγκεκριμένη κινεζική εταιρεία διαπράττει απάτες, οπωσδήποτε αποτελεί μια αποχρώσα ένδειξη, που πρέπει να ληφθεί υπόψη, μαζί με άλλες ενδείξεις, όπως:
α) η ιστοσελίδα της κινεζικής εταιρείας πρέπει να είναι, κατά βάση, γραμμένη στην κινεζική γλώσσα, ενώ η επωνυμία της εταιρείας να φαίνεται επίσης στα κινεζικά (σύμφωνα με το νόμο περί λειτουργίας εμπορικών εταιρειών, είναι υποχρεωτική η αναγραφή της επωνυμίας στην κινεζική γλώσσα, καθώς και η δημοσίευση των πληροφοριών για την εταιρεία και τα προϊόντα της)
β) τα στοιχεία επικοινωνίας να είναι πλήρη και οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις να μην περιλαμβάνουν προσωπικές δωρεάν συνδέσεις όπως hotmail και yahoo.
Αντίθετα, το domain name πρέπει να περιλαμβάνει μέρος της επωνυμίας της εταιρείας.
- προσφορά συνεργασίας από κινεζικές επιχειρήσεις σε ξένες: κινεζικές επιχειρήσεις προσεγγίζουν ξένες, ζητώντας να αγοράσουν προϊόντα τους σε μεγάλες ποσότητες και προσφέροντας τους υψηλής αξίας συμβόλαια με ιδιαίτερα ευνοϊκούς για την ξένη εταιρεία χρηματοοικονομικούς όρους. Οι κινεζικές εταιρείες δεν συζητούν καν την τιμή πώλησης ή τις προδιαγραφές που πρέπει να έχει το προϊόν για την κινεζική αγορά. Έπειτα από τις προκαταρκτικές συζητήσεις, η κινεζική εταιρεία είτε προσκαλεί την ξένη επιχείρηση να επισκεφθεί την Κίνα για να υπογράψουν το συμβόλαιο είτε ζητάει από την ξένη επιχείρηση πρόσκληση για να επισκεφθεί τη χώρα όπου εδρεύει.
Απώτερος στόχος στην πρώτη περίπτωση είναι η απόσπαση χρηματικών ποσών (για παράθεση δείπνου, δώρα, μεσιτεία, αμοιβή διευκόλυνσης, έξοδα συμβολαιογραφικής επικύρωσης του συμβολαίου, κ.λ.π.), ενώ στη δεύτερη η έκδοση βίζας για την παράνομη είσοδο στη χώρα όπου εδρεύει η ξένη επιχείρηση (και προκειμένου για χώρα Shengen, και σε άλλες χώρες Shengen).
2. Παροχή ψευδών πληροφορικών
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται περιπτώσεις παροχής ψευδών πληροφοριών από τον απατεώνα με στόχο τη διαστρέβλωση του κανονιστικού πλαισίου των συναλλαγών και την επίτευξη παράνομου κέρδους. Ο απατεώνας στηρίζεται, κατά κύριο λόγο, στην άγνοια ή ελλιπή πληροφόρηση του υποψήφιου θύματος σχετικά με τη νομοθεσία και τις πρακτικές των εμπορικών συναλλαγών στην Κίνα, ώστε να το παραπλανήσει και να του αποσπάσει παρανόμως χρήματα. Τέτοιες περιπτώσεις είναι:
- Συμβολαιογραφική επικύρωση του συμβολαίου (notarization fee): η κινεζική εταιρεία αναφέρει την ξένη εταιρεία ότι για να μπορέσει να ολοκληρωθεί η συναλλαγή και να αποκτήσει ισχύ το συμβόλαιο, απαιτείται συμβολαιογραφική επικύρωση του συμβολαίου, και για το λόγο αυτό ζητούν την καταβολή σημαντικού χρηματικού ποσού. Αυτό δεν είναι αληθές παρά μόνο στην περίπτωση που το συμβόλαιο περιλαμβάνει στοιχεία που απαιτούν συμβολαιογραφικό τύπο (π.χ. μεταβίβαση κυριότητας) ή το ίδιο το συμβόλαιο αποτελεί και την εγγύηση της καταβολής των χρημάτων. Και σε αυτή την περίπτωση, όμως, η δαπάνη που απαιτείται είναι πολύ μικρή.
- Καταβολή χρηματικής εγγύησης στο τελωνείο, προκειμένου να επιτρέψει την εισαγωγή/εξαγωγή των προϊόντων: ο υποτιθέμενος Κινέζος εισαγωγέας/εξαγωγέας ζητά από την ξένη εταιρεία την καταβολή χρηματικού ποσού για να δοθεί δήθεν ως «εγγύηση» στο κινεζικό τελωνείο προκειμένου να επιτρέψει την εισαγωγή/εξαγωγή.
Διεθνής εμπορική πρακτική είναι ότι το κάθε μέρος είναι υποχρεωμένο να καταβάλλει το κόστος των διατυπώσεων που απαιτούνται στο δικό του έδαφος: ο εξαγωγέας στη χώρα εξαγωγής και ο εισαγωγέας στη χώρα εισαγωγής. Χρήματα σε τελωνεία δεν προκαταβάλλονται σε καμιά περίπτωση.
- Εγγραφή domain name στο διαδίκτυο: μεμονωμένα άτομα στην Κίνα, που δηλώνουν ότι είναι εκπρόσωποι οργανισμών ή εταιρειών παροχής domain name στο διαδίκτυο, προσεγγίζουν ξένες εταιρείς με την αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων, όπου τους δηλώνουν ότι είναι εκπρόσωποι οργανισμών ή εταιρειών παροχής domain name, και τις προειδοποιούν ότι, δήθεν, κινεζική εταιρεία απευθύνθηκε σε αυτούς για την εγγραφή domain name με το ίδιο εμπορικό όνομα ή σήμα των ξένων εταιρειών. Τα άτομα αυτά συνιστούν στις ξένες εταιρείες να κατοχυρώσουν κινεζικό domain name ώστε να εμποδίσουν τον –υποτιθέμενο- παραποιητή από το να οικειοποιηθεί την επωνυμία τους, που αποτελεί στοιχείο του domain name. Στόχος των απατεώνων είναι, στην πραγματικότητα, η απόσπαση χρηματικού ποσού (για τις δήθεν υπηρεσίες τους) ενώ, φυσικά, δεν θα δημιουργηθεί ποτέ domain name.
Για να μπορέσουν κινεζικές εταιρείες να δραστηριοποιηθούν στον τομέα των υπηρεσιών διαδικτύου και παροχής domain name, πρέπει να διαπιστευθούν από την κρατική αρχή οργάνωσης και ελέγχου της πληροφόρησης στο διαδίκτυο, China Internet Network Information Center (CNNIC), η οποία τηρεί βάση δεδομένων με τις εταιρείες αυτές. (περισσότερες σχετικές πληροφορίες: http://www.cnnic.net.cn/en/index/OQ/index.htm).
3. Απατηλές μεταβιβάσεις χρημάτων
Το είδος αυτό απάτης διαπράττεται μέσω spam e-mails που προσφέρουν συνεργασία σε ιδιώτες για τη μεσολάβησή τους σε διαδικασίες μεταβίβασης χρημάτων από μια χώρα σε άλλη με αντάλλαγμα υψηλές αμοιβές.
Η δικαιολογία που προσφέρουν οι απατεώνες για να πείσουν έναν ιδιώτη να μεσολαβήσει είναι το κέρδος που προκύπτει από τις χαμηλότερες τραπεζικές αμοιβές για τις ιδιωτικές συναλλαγές σε σχέση με τις εταιρικές. Το άτομο που μεσολαβεί έναντι μεσιτείας, υποτίθεται ότι λαμβάνει από την ανύπαρκτη εταιρεία τραπεζικές ή ταξιδιωτικές επιταγές, που στην πραγματικότητα είναι πλαστές, και όταν τις εξαργυρώσει με πραγματικά χρήματα τα αποστέλλει σε κάποιο υποτιθέμενο ενδιάμεσο της εταιρείας μέσω εξειδικευμένης εταιρείας μεταβίβασης χρηματικών ποσών, όπως η Western Union. Η συμφωνία είναι ότι το θύμα θα κρατήσει ένα ποσοστό της τάξης του 10% από τα χρήματα που θα εξαργυρώσει.
4. Απόσπαση ευαίσθητου περιεχομένου πληροφοριών
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται spam e-mails και ψευδείς διαφημίσεις στέλνονται σε υποψήφια θύματα για να τα παρασύρουν σε ύποπτους ιστότοπους, όπου τους ζητούνται προσωπικές πληροφορίες ή πληροφορίες για τραπεζικούς λογαριασμούς και πιστωτικές κάρτες. Στόχος των απατεώνων είναι να χρησιμοποιήσουν τις πληροφορίες αυτές για παράνομες δραστηριότητες ή για να κλέψουν χρήματα από τα θύματα. Συχνή είναι, επίσης, και η περίπτωση αποστολής spam e-mail από κάποια υποτιθέμενη τράπεζα, που ζητάει από τον πελάτη της να επιβεβαιώσει σε μια ξεχωριστή ιστοσελίδα προσωπικά δεδομένα, όπως στοιχεία του τραπεζικού του λογαριασμού, με τη δικαιολογία της ενημέρωσης του ειδικού ιστότοπου με την καρτέλα του πελάτη.
Ενδείξεις για περίπτωση απάτης αποτελούν οι ακόλουθες:
- Απλοί ιστότοποι, με ανακριβείς ή ελλιπείς πληροφορίες για την εταιρεία, απουσία διεύθυνσης, φωτογραφιών και/ή αγγλικού κειμένου.
- Στοιχεία επικοινωνίας που ανήκουν στην εταιρεία παροχής του e-mail (όπως Google, Yahoo, Sohu, 51.com, 123.com, 126.com,, 163.com κ.α.).
- Πρόσφατη σύσταση της εταιρείας και περίοδος λειτουργίας της λιγότερη του έτους.: σύμφωνα με την κινεζική νομοθεσία περί εμπορικών εταιρειών, οι κινεζικές εταιρείες δεν χρειάζεται να καταθέσουν το κεφάλαιό τους κατά τους πρώτους τρεις μήνες από την ίδρυσή τους. Ως εκ τούτου, η εικόνα μιας νομιμοφανούς εταιρείας χρησιμοποιείται ως κάλυψη για τη διενέργεια απάτης κατά τη διάρκεια των πρώτων τριών μηνών από την ίδρυσή της.
- Ανεπάρκεια εχεγγύων για τη δραστηριότητα της εταιρείας και απροθυμία παροχής του πρωτότυπου ή αντιγράφου της άδειας λειτουργίας.
- Αποστολή μέσω e-mail ή φαξ σημαντικών εγγράφων της εταιρείας ή των υπαλλήλων στον υποψήφιο πελάτη ή συνεργάτη, όπως αντίγραφα ταυτότητας ή εξουσιοδοτήσεις (οι Κινέζοι είναι, γενικά, επιφυλακτικοί και σπάνια θα κοινοποιήσουν σε τρίτους προσωπικά στοιχεία).